Deliveroo-arrest
16 mei 2024
Wel of geen arbeidsovereenkomst?
Bent u ondernemer en maakt u gebruik van zzp’ers binnen uw bedrijf? Er is een grote kans dat deze zzp’ers toch een arbeidsovereenkomst met u hebben in plaats van een overeenkomst van opdracht. Dit heeft dan de nodige consequenties voor u als ondernemer. In de blog wordt de laatste uitspraak van het Deliveroo arrest over deze problematiek besproken.
Deliveroo
Op 24 maart 2023 heeft de Hoge Raad uitspraak gedaan of zzp’ers wel of niet een arbeidsovereenkomst hebben. Wat is nu het exacte probleem? Bij een arbeidsovereenkomst zijn er vaste afspraken, zoals werktijden, loonafspraken, pensioenregeling of een cao. Als een zzp’er een opdracht aanneemt, bepaalt hij zelf het aantal uren dat hij beschikbaar is en welke financiële tegenprestatie hij wil ontvangen. In de praktijk komt steeds vaker voor dat een werknemer ontslag neemt en dan binnen hetzelfde bedrijf als zzp’er gaat werken. Deze zzp’ers werken voor één organisatie, staan ingeschreven bij de Kamer Van Koophandel, maar maken geen reclame om van anderen opdrachten te krijgen.
De arbeidsovereenkomst
Om te kunnen spreken van een arbeidsovereenkomst, art. 7:610 BW, moet aan drie kenmerken voldaan worden. Deze drie kenmerken vallen onder het dwingend recht. Dwingend recht zijn regels waarvan niet afgeweken mag worden. Ten eerste moet er sprake zijn van een gezagsverhouding: in dienst van. De werkgever staat boven de werknemer en bepaalt hoe het werk uitgevoerd moet worden. Ten tweede is de werkgever verplicht de werknemer loon te betalen voor het werk dat hij verricht. Het laatste kenmerk is arbeid verrichten gedurende zekere tijd. Hiermee wordt bedoeld dat de werknemer zelf het werk moet verrichten voor een bepaalde periode. Daarnaast kunnen er in de arbeidsovereenkomst nog verschillende afspraken opgenomen worden. In de praktijk wordt niet snel over de afspraken onderhandeld en leest de werknemer de arbeidsovereenkomst door en ondertekent deze. Het verschil met de overeenkomst van opdracht, art. 7:400 BW, is dat er geen gezagsverhouding is. De zzp’er verricht werk omdat u, de opdrachtgever, een opdracht heeft.
De Hoge Raad
De Hoge Raad heeft in de uitspraak aangegeven dat als er aan de drie kenmerken voldaan lijkt te zijn, niet altijd sprake hoeft te zijn van een arbeidsovereenkomst met de zzp’er. De Hoge Raad heeft aangegeven dat ook naar alle feiten en omstandigheden gekeken moet worden. Tussen de feiten en omstandigheden moet een onderling verband zijn tussen de zogeheten gezichtspunten. De Hoge Raad heeft acht gezichtspunten gegeven.
Deze gezichtspunten zijn
- De aard en duur van de werkzaamheden;
- De wijze waarop de werkzaamheden en de werktijden worden bepaald;
- De inbedding van het werk en degene die de werkzaamheden verricht in de organisatie en de bedrijfsvoering van degene voor wie de werkzaamheden worden verricht;
- Het al dan niet bestaan van een verplichting om het werk persoonlijk uit te voeren;
- De wijze waarop de beloning wordt bepaald en waarop deze wordt uitgekeerd;
- De hoogte van deze beloningen;
- De vraag of degene die de werkzaamheden verricht daarbij commercieel risico loopt; en
- of degene die de werkzaamheden verricht zich in het economisch verkeer als ondernemer gedraagt of kan gedragen (bijvoorbeeld bij het verwerven van een reputatie, acquisitie, fiscale behandeling, het aantal opdrachtgevers en de duur waarvoor hij zich doorgaans aan een bepaalde opdrachtgever verbindt).
Conclusie
Voor u als ondernemer kan het lastig zijn om te kunnen beoordelen wanneer uw zzp’er een arbeidsovereenkomst of een overeenkomst van opdracht heeft. Daarnaast heeft de Hoge Raad niet aangegeven aan hoeveel gezichtspunten er voldaan moet worden om te kunnen spreken van een arbeidsovereenkomst. De consequenties voor u zijn dat u bij een arbeidsovereenkomst aan veel meer regels gebonden bent. Om te bepalen welke situatie bij u van toepassing is, kunt u voor vragen, of bij twijfel, altijd contact opnemen met SJAK.